Rugpijn

Rugpijn is een bekend probleem onder fietsers. Bijna iedereen heeft er wel eens last van. Wat kan deze pijn veroorzaken? En wat kun je er aan doen? In deze blog gaan we dieper in op lage rugklachten bij fietsers.

Body or bike?

Voordat we beginnen over mogelijk oorzaken, moeten we kijken naar de aard van de rugpijn. Ligt het aan body of bike, oftewel; zijn de problemen te wijten aan een lichamelijk probleem, of is het fiets gerelateerd. Als je al pijn in de rug hebt voordat je gaat fietsen dan kan het probleem lichamelijk zijn. Het is dan verstandig om bij een goede fysiotherapeut te laten beoordelen wat er aan de hand is en wat je er aan kunt doen. Het kan ook zijn dat je nog geen pijn hebt voordat je gaat fietsen, maar dat deze gedurende de rit op komt zetten. Dan zouden de klachten veroorzaakt kunnen worden door het fietsen.

Lang in dezelfde gebogen houding zitten, zoals op de racefiets, vraagt best wel wat van je onderrug. Het is niet gek als dat soms gepaard gaat met stijfheid of pijn. Wat mag je voelen? Wat is ‘normaal’ en wat kan verholpen worden? Als beginner, of na een periode van minder fietsen moet je lichaam wennen aan de belasting. Het is verstandig om zowel de duur als de intensiteit rustig op te bouwen. Dan zul je merken dat de pijn vanzelf verdwijnt. Ook als ervaren fietser kun je pijnklachten krijgen. Stijfheid na een lange rit van 3 tot 5 uur is niet gek. De stijfheid of pijn moet de volgende dag wel weg zijn, zodat je zonder problemen een nieuwe rit in kan plannen. Pijnklachten die ontstaan binnen 2 uur fietsen zijn niet nodig. De oorzaak is dan vaak te vinden in de fietspositie.

Overbelasting spieren en stabiliteit:

Hoewel overbelaste spieren bijna altijd voor de pijn zorgen, is de oorzaak van die overbelasting vaak te vinden in de stabiliteit van heupen en bekken. In een optimale fietspositie zit je zo stabiel en stil mogelijk op het zadel. Als je veel beweegt dan moeten je spieren harder werken om stil te blijven zitten en een effectieve krachoverbrenging naar je pedalen te krijgen. Een overbelasting van je gluteus maximus en medius, of je quadratus lumborum liggen dan op de loer. Dat geeft rugpijn, vaak over de hele breedte van je onderrug. Er zijn veel mogelijkheden waardoor je positie op de fiets invloed heeft op de stabiliteit van je bekken als je aan het trappen bent. Dit zijn de 3 meest voorkomende fouten in de positie:

1. Zadel te hoog. Als je zadel te hoog staat dan moet je bekken een shift maken in de neerwaartse fase en dat zorgt automatisch voor veel beweging en dus minder stabiliteit.
2. Q-factor te smal. De Q-factor is de afstand tussen de buitenzijdes van de crank en dat is vaak een standaard maat. Als die factor te smal is voor je bouw, dan gaan je knieën wat verder naar buiten in de opwaartse fase en als compensatie gaat er ook dan een bekkenshift ontstaan die zorgt voor instabiliteit op je zadel.
3. Schoenplaatjes te ver naar voren. Als je schoenplaatjes te ver naar voren staan dan staat je voet dus te ver naar achteren, en dan krijg je een ‘drop’ als het pedaal onder is. De hak van de voet gaat dan extra naar beneden waardoor je been als het ware wat langer wordt. Gevolg: compensatie vanuit je rug, beweging op je zadel en dus ook weer toename van spieractiviteit om dit te corrigeren.

Het is ook mogelijk dat de rugpijn wordt veroorzaakt door een asymmetrie, zoals bijvoorbeeld een beenlengteverschil. Dat wordt in het lichamelijk onderzoek duidelijk en middels visuele inspectie en filmopnames kunnen we goed in beeld krijgen of een asymmetrie een rol speelt bij rugklachten. Vervolgens gaan we kijken of er met zooltjes, cleats of wedges een betere fietspositie te vinden is.